İcra ve İflas Hukuku

İcra ve iflas hukuku, borçlarını ödemeyen kişilere karşı alacaklıların haklarını aramasını ve bu hakların devlet gücüyle tahsil edilmesini sağlayan hukuk dalıdır. Türkiye’de icra ve iflas işlemleri, İcra ve İflas Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu alan, hem bireyler hem de şirketler açısından büyük önem taşır.

 

İcra Hukuku Neyi Kapsar?

İcra hukuku, alacaklının borcunu tahsil edebilmesi için başvurabileceği yasal yolları kapsar. Bu yollar genellikle icra daireleri aracılığıyla yürütülür. İcra takibi iki şekilde başlatılabilir:

• İlamsız icra: Alacaklının elinde mahkeme kararı gibi bir belge olmadan doğrudan icra takibi başlatmasıdır. En yaygın türdür.

• İlamlı icra: Mahkeme kararı (ilam) veya ilam niteliğindeki bir belgeye dayanılarak yapılan icra takibidir.

 

İcra takibi genellikle ödeme emri gönderilmesiyle başlar. Borçlu, bu emre itiraz etmez veya borcunu ödemezse mallarına haciz konulabilir.

 

Haciz Nedir?

Haciz, borçlunun malvarlığına devlet eliyle el konulmasıdır. Haciz işlemleri şunları içerebilir:

• Taşınır veya taşınmaz malların haczi

• Banka hesaplarının blokesi

• Maaş haczi

 

Haczedilen mallar daha sonra icra yoluyla satışa çıkarılır ve elde edilen gelir, alacaklıya ödenir.

 

İflas Hukuku Nedir?

İflas hukuku ise, genellikle tacirler için geçerlidir. Bir borçlunun borçlarını ödeyememesi durumunda tüm malvarlığının tasfiye edilmesi ve alacaklılara eşit şekilde dağıtılması sürecini düzenler. İflas davası, Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılır.

 

İflasın başlıca türleri şunlardır:

• Adi iflas: Normal şartlarda borcunu ödeyemeyen tacirlere karşı başlatılır.

• Aciz iflası: Borçlunun, haciz işlemleri sonucunda malı olmadığı anlaşılırsa başvurulur.

• İflasın ertelenmesi: Şirketler için mali sıkıntı geçici ise iflas süreci durdurulabilir (not: bu uygulama artık sınırlı şekilde mümkündür).

 

Takip Türleri Nelerdir?

İcra ve iflas hukukunda bazı takip türleri şunlardır:

• Para alacağına yönelik takip (genelde ilamsız icra)

• Tahliye ve teslim talepleri (örneğin kiracı tahliyesi)

• Rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip

• Kambiyo senetlerine özgü takip (çek, bono, poliçe)

 

Her takip türünün kendine özgü süresi, itiraz hakkı ve prosedürü vardır.

 

Avukatın Rolü Nedir?

İcra ve iflas süreçleri teknik ve süreye bağlı işlemler içerir. Avukat;

• Takibin doğru şekilde başlatılmasını,

• Sürelerin kaçırılmamasını,

• Haciz, tahsilat ve itiraz gibi işlemlerin etkin yürütülmesini sağlar.

 

Ayrıca borçlunun da hakları vardır. Borca itiraz etme, mal beyanında bulunma, ödeme planı talep etme gibi haklar konusunda da avukat desteği önemlidir.